احیاء یک شورای سینمایی؛ تکرار گذشته یا طرحی نو؟!
09:01:37 1400/07/21
به گزارش ایسنا، خبری که روز گذشته (18 مهرماه) محمد خزاعی - رییس جدید سازمان سینمایی کشور - مبنی بر احیاء شورای عالی سینما و تشکیل اولین جلسه آن با حضور رییس جمهور در آذرماه داد، بهانه‌ای شد تا سابقه تشکیل این شورا و دلایل انحلال آن را مرور کنیم؛ شورایی که برگزاری جلسه‌های آن در زمان تاسیس اصلا زیاد نبود و به نظر می‌رسد احیاء آن بیشتر به دلیل سکانداری جریان فکری نزدیک و حتی فعال در دولت اصولگرایان (نهم و دهم) اتفاق می‌افتد.
مهر ماه سال 88 بود که جواد شمقدری معاون سابق سینمایی وزارت فرهنگ و ارشا اسلامی - همزمان با معارفه خود از تشکیل شورای عالی سینما با حضور رییس جمهور تا پایان سال 88 خبر داد. او گفته بود: «با آقای احمدی‌نژاد صحبت کردم و ایشان قول دادند در همه‌جا یار و یاور سینمای ایران باشد و پیشنهاد دادم شورای عالی سینما با ریاست ایشان هر شش‌ماه یک‌بار برگزار شود و در این مقطع که سینما بزرگ‌ترین پدیده برای نظام است که به آن احتیاج داریم مشکلات آن را مرتفع کنیم و امیدوارم با پیگیری‌های دکتر حسینی (وزیر ارشاد وقت و معاون پارلمانی فعلی دولت) این پیشنهاد عملی شود.»
تشکیل این شورا در آخرین روزهای تیرماه سال 1389 با تایید وزیران در جلسه هیات دولت به طور قانونی مصوب شد.
دی‌ماه 1389 نخستین جلسه شورای عالی سینما با حضور رییس جمهور وقت برگزار شد و مصوباتی همچون ضرورت تامین تجهیزات فنی سینما، احداث سالن‌های سینمایی، رفع مشکل بیمه، بازنشستگی و بیکاری هنرمندان و سینماگران و تشکیل سازمان مستقل سینمایی و احداث سالن‌های سینمایی مورد تاکید و موافقت قرار گرفت. در آن نشست مقرر شد بود که مسایل مربوط به تشکیل سازمان مستقل سینمایی و بیمه هنرمندان و پیشکسوتان پس از بررسی‌های کارشناسی برای تصویب در جلسه بعدی شورای عالی سینما ارایه شود و دولت بر اختصاص اعتبار مستقلی برای رفع مشکلات و ارتقاء سطح سینمای کشور تاکید کرده بود. همچنین تامین اعتبار لازم برای تاسیس شهرک‌های سینمایی،حمایت از هنرمندان و فعالیت‌های سینمایی، معافیت سینماگران از پرداخت مالیات نیز از جمله مواردی بود که در جلسه شورای عالی سینما مورد تاکید قرار گرفت.
اما چند ماه بعد برخی سینماگرها در اظهارنظرهایی اعلام کرده بودند که خروجی این شورا چندان عملیاتی نشده است.
محمدرضا شرف‌الدین که در آن مقطع مدیریت انجمن سینمای انقلاب و دفاع مقدس را برعهده داشت، گفته بود: از همان ابتدا که بحث شورای عالی سینما از سوی جواد شمقدری مطرح شد می‌دانستم که ناکارآمد خواهد بود. تشکیل شورای عالی سینما موازی کاری است و پیش بینی کردم هیچ اتفاقی نمی‌افتد و در آینده هم نخواهد افتاد و این شورا در کارآمدترین شرایطش دولت در دولت می‌شود.
سعید سعدی هم معتقد بود که بسیاری از فعالیت‌های شورا در حد شعار باقی مانده است.
همچنین زنده یاد علی معلم با بیان اینکه سینمای ایران در دو سطح مشکل دارد، گفته بود: تعدادی از مشکلات، کوچکتر هستند که به حوزه پایین‌تر مدیریت نهادها و سازمان‌های مختلف مرتبط است. اما تعدادی از مشکلات بسیار عمده است که می‌بایست در حوزه ریاست هیات دولت در مورد آن‌ها تصمیم گیری شود. طرح مسائل استراتژیک، می‌توانست کمک کند که خروجی شورا تبدیل به آئین‌نامه و دستورالعمل‌هایی شود که سازمان‌ها و نهادهای مختلف نیز از آن‌ها تبعیت کنند.
او حتی بیان کرده بود: «در مورد «سازمان سینمایی» به نظر می‌رسد که باید ابتدا مطالعه دقیقی در مورد آن شود و تغییر ساختار بدون داشتن افق مناسب بی‌مفهوم است و تغییر اسم به تنهایی کارایی خاصی برای سینما ایران ندارد.»
این موضوعی است که در چند سال اخیر هم برخی سینماگرها بر آن تاکید دارند و معتقدند سینما به چنین سازمانی احتیاج ندارد و فقط عریض و طویل شده در حالی که مشکلات پایه‌ای آن برطرف نشده و در مواردی بیشتر هم شده است.
با این حال دی‌ماه سال 90 یک بار دیگر جلسه شورای عالی سینما با حضور رییس جمهور وقت برگزار شد ولی دولت جدید (یازدهم) که بر سر کار آمد، جلسه‌های اولیه صرفا با حضور وزیر و رییس وقت سازمان سینمایی (علی جنتی و حجت‌الله ایوبی) تشکیل می‌شد. در سال 1393 ایوبی حتی رمضانعلی حیدری‌خلیلی را به عنوان رئیس دبیرخانه شورای عالی سینما منصوب کرد.
ایوبی مهرماه 1394 گفت که مشخص نیست، رییس جمهوری (حسن روحانی) چه تاریخی بتواند در این شورا حاضر شود و در نهایت چند ماه بعد یعنی فروردین سال 1395 انحلال شورا به طور رسمی اعلام شد.
در آن مقطع علی جنتی، وزیر وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حاشیه نشست با فعالان بخش خصوصی در اتاق بازرگانی ایران درباره انحلال شورای عالی سینما با تاکید براینکه «این انحلال پیشنهاد خود ما بوده»، گفته بود: «دلیلش این بود که در دولت گذشته، آمدند و مصوبه‌ای را در دولت از تصویب گذراندند و در آن، اختیارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را به شورایی تحت عنوان شورای عالی سینما و زیر نظر رییس‌جمهور منتقل کردند و دو، سه جلسه هم در دولت نهم و دهم تشکیل شد. روال این‌گونه است که تمام مصوبات دولت به مجلس می‌رود و در مجلس هم هیات تطبیق مصوبات دولت با قوانین وجود دارد که این مصوبه همزمانی که به مجلس رفته است، از سوی این هیات رد شده است. در این دولت هم با توجه به اینکه در یکی، دو سال گذشته احساس می‌شد که بیشتر توان دولت صرف به نتیجه رساندن برجام می‌شود و آقای رییس‌جمهور هم برای بسیاری دیگر از فعالیت‌ها فرصتی در اختیار نداشتند، این موضوع چندان دنبال نشد».
جنتی همچنین تاکید کرده بود: لذا ما پیشنهاد کردیم و گفتیم که اصولا این شورا چه خاصیتی برای ما دارد، وقتی ما هر وظیفه‌ای که در قبال سینماگران داریم، با تمام توان ایستاده‌ایم و به آن عمل می‌کنیم. مدیریت حوزه سینما از وظایف ذاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است و این وزارتخانه از آغاز دولت یازدهم با جدیت پیگیر مسائل مرتبط با سینما بوده و تحولات مثبتی نیز در این حوزه اتفاق افتاده است.»
حال پس از گذشت 5 سال از اعلام انحلال شورای عالی سینما، وزیر جدید فرهنگ (محمد مهدی اسماعیلی) در حال پیگیری برای احیای این شورا است و باید دید با توجه به آنچه در گذشته رخ داده، برنامه و اهداف جدید از راه‌اندازی دوباره این شورا چیست و چقدر عملیاتی و مثمرثمر خواهد بود.
انتهای پیام
تله سینما
ایسنا