در روزگار من، دوربین عکاسی پدیده اشرافی بود
09:04:20 1395/01/27
محمود کلاری، فیلمبردار سینمای ایران معتقد است فیلمبردار خوب با بکارگیری ابزار و خلاقیت در نورپردازی به خلق دنیای فیلم کمک می‌کند و برای رسیدن به این نقطه فرد علاقمند به فیلمبرداری باید زیاد عکاسی کند.
به گزارش ایسنا، آخرین روز از مجموعه سمینارهای دومین جشنواره فیلم کوتاه «سما» عصر روز چهارشنبه (25 فروردین) با برگزاری جشن تولدی برای محمود کلاری، فیلمبردار پرافتخار سینمای ایران برپا شد.
در آغاز این برنامه که در سینما فلسطین برگزار شد، کلاری شمع 65 سالگی خود را فوت کرد و گفت: واقعا شگفت‌زده شده و خوشحالم که روز تولدم در جمع جوانان سینمای ایران هستم. همیشه از جوان‌ها آموخته‌ام و کار کردن با فیلمسازان جوان را دوست دارم، چون از آنها هم انرژی می‌گیرم و هم از ایده‌های جدید بهره می‌برم.
داشتن دوربین عکاسی یک رویا بود
کلاری در آغاز صحبت‌های خود خطاب به حاضران در سمینار فیلمبرداری سینمای ایران گفت: ابتدا می‌خواهم درباره چگونگی آشنا شدن خود با دوربین عکاسی صحبت کنم. در روزگاری که من به دنیا آمدم، داشتن دوربین عکاسی یک رویا بود؛ چراکه اساسا دوربین عکاسی یک پدیده لوکس و اشرافی به حساب می‌آمد و من در خانواده‌ای بزرگ شدم که به داشتن دوربین عکاسی به هیچ عنوان فکر نمی‌کردند و از سوی دیگر مراسم ویژه مثل جشن تولد و یا مراسم‌های دیگر از این دست برگزار نمی‌شد تا عکسی گرفته شود و من بتوانم دوربین عکاسی را از نزدیک ببینم.
وی با اشاره به نخستین عکس یادگاری که گرفته است، افزود: تا 6 سالگی هیچ عکسی نداشتم تا اینکه با گریه و زاری عموی خودم را مجبور کردم در روز عروسی همراه با عروس مرا به آتلیه ببرد و عکس بگیرم. دراین موقعیت بود که برای اولین‌بار دوربین عکاسی را دیدم و در ادامه مسیری که رفتم، به فیلمبرداری در سینمای ایران رسیدم.
دوربین دیجیتال هوش مزاحم دارد
کلاری در ادامه صحبت‌های خود با اشاره به تفاوت‌های فیلمبرداری با دوربین دیجیتال و نگاتیو ادامه داد: نگاتیو متریالی بوده است که مثل موم در دست فیلمبردار بود و با خلاقیتی که در نورپردازی به خرج می‌داد، به خلق دنیای فیلم کمک می‌کرد؛ اما شرایط کار با دوربین دیجیتال متفاوت است و علی‌رغم حُسن‌های خوبی که فیلمبرداری با دوربین دیجیتال دارد، معایبی هم دارد و به نظر من بزرگترین مشکل دوربین دیجیتال، هوشمندی زیاد آن است که به قول یکی از دوستان دوربین دیجیتال هوش مزاحم دارد.
وی افزود: در فیلمبرداری با نگاتیو بخشی به نام لابراتوار وجود دارد که از حیطه اختیارات فیلمبردار خارج بود. دراین مرحله دل تو دل فیلمبردار نبود تا ببینید آیا تصاویر خوب و استاندارد از آب درآمده است یا خیر. اگر ظهور خوب بود، تصاویر خوب و استاندارد بود و در غیر این صورت با تصاویر تاریک مواجه بودیم. اما با حضور دوربین دیجیتال مرحله لابراتوار و ظهور فیلم حذف شد و دوربین دیجیتال از این جهت پیشرو بود و به نوعی حرفه فیلمبرداری کامل شد، اما همانطور که اشاره کردم مثل نگاتیو پدیده در اختیاری نبود و هوش مزاحم دوربین دیجیتال مدام در حال تصحیح است؛ این در حالیست که در برخی از موارد فیلمبردار نمی‌خواهد رنگ یا نور را تصحیح کند، اما دوربین دیجیتال به شکل خودکار این کار را انجام می‌دهد.
در فیلمبرداری با نگاتیو حق اشتباه نداشتیم
فیلمبردار فیلم سینمایی «استرداد» ادامه داد: یکی از مزیت‌های دوربین دیجیتال این است که می‌توان برداشت‌های مختلف از یک صحنه کرد، اما در فیلمبرداری با نگاتیو حق اشتباه نداشتیم، ناگفته نماند که از معایب دوربین دیجیتال این است که به نوعی دل‌گُندگی عجیب و غریبی را بر فضای فیلمبرداری سینمای ایران حاکم کرده است که این از نظر من خوب نیست و به راحت‌طلبی تبدیل شده است و اگر فیلمبردار مواظب این آفت نباشد، رفته رفته خلاقیت خود را از دست می‌دهد و یک کار مکانیکی انجام می‌دهد.
کلاری در پاسخ به سئوال یکی از حاضران مبنی بر اینکه فیلمبردار خوب چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟ توضیح داد: فیلمبردار خوب کسی است که به خلق فضای فیلم کمک کند. به نظرمن هر فیلم قصه و جهان مخصوص به خود را دارد و فیلمبردار باید این فضاهای متفاوت را به خوبی درک کند تا به خلق دنیای فیلم کمک کند.
فیلمبردار «درباره الی» گفت: به همه فیلمبرداران جوان سینمای ایران توصیه می‌کنم عکس زیاد ببینند و عکاسی زیاد کنند و از همه مهمتر عکس خوب زیاد بگیرند. عکاسی کردن به ساختار ذهن تصویری فیلمبردار کمک می‌کند.
محمود کلاری در ادامه از تجربه خود و فیلمبرداری در سینمای ایران سخن گفت و با بیان خاطراتی درباره تجربه همکاری با تهیه‌کننده و عوامل فرانسوی تیم تولید فیلم «گذشته» به کارگردانی اصغر فرهادی تفاوت‌های کار در سینمای ایران و سینمای فرانسه را تشریح کرد و در پایان به سیستم پخش فیلم در سالن‌های سینما انتقاد کرد.
مراسم اختتامیه دومین جشنواره فیلم کوتاه «سما» به دبیری مجتبی امینی امروز (26 فروردین) عصر ساعت 17 در فرهنگسرای اندیشه برگزار می‌شود.