در بازار بنز، ژیان حرفی برای گفتن ندارد!
09:04:24 1395/01/13
امیر دژاکام که به تازگی اجرای نمایش «ننه دلاور» را آغاز کرده است، گفت: اجرای شاهکارهای جهانی عرصه کارزار واقعی است و در بازاری که بنز تولید می‌شود، ژیان حرفی برای گفتن ندارد.
این کارگردان تئاتر در گفت‌وگو با خبرنگار تئاتر تله سینما به نقل از (ایسنا)، درباره دشواری اجرای شاهکارهای ادبیات نمایشی جهان اضافه کرد: هر اجرایی از این آثار با اجراهای پیشین مقایسه می‌شود و در دنیای امروز آنقدر رسانه‌های جهانی و مجازی فعال هستند که اگر ثانیه‌ای از اجرای شما شبیه یکی از اجراهای موفق پیشین باشد، بلافاصله لو می‌رود اما خوشحالم که سی ثانیه از کار من در اجراهای دیگر از این نمایشنامه مشهور دیده نمی‌شود و خوانش من از متن برشت کاملا بکر و تازه است.
این کارگردان تئاتر متذکر شد: به نظر من بعد از 50 سالگی می‌توان بر شاهکارهای ادبیات نمایشی جهان کار کرد چون کارگردان جوان 50 ساله است. سن کارگردان سن فیزیولوژیکی نیست بلکه آن هنرمند باید بخشی از عمرش را طی کرده باشد زیرا بعد از 40 سالگی نگاه ما به مفاهیم عمیق‌تر می‌شود و تحلیل‌هایمان متفاوت‌تر و به دور از احساسات خواهد بود.
دژاکام با اشاره به اینکه در این اجرا بر وجه کمدی نمایشنامه «ننه دلاور و فرزندانش» تمرکز داشته است، اضافه کرد: کمدی ما کمدی ترسناک است. چون متاسفانه در جهان واقعی بر سر موضوعات بسیار پوچ، جان انسان‌های بسیاری به خطر می‌افتد و این موضوع به دلیل پوچ بودن آن دلایل، خنده‌دار است اما خنده‌ای وحشتناک که حکایت از ناجور بودن جهان اطراف ما دارد به همین دلیل خنده تماشاگر در اجرای ما بسیار رعب انگیز است.
این استاد دانشگاه که بیشتر نمایشنامههای ایرانی را به صحنه برده است، درباره انتخاب نمایشنامه «ننه دلاور» که یکی از مشهورترین نمایشنامههای آلمانی است ، توضیح داد: از دوران دانشجویی همیشه دلم می‌خواست شاهکارهای بزرگ دنیا را اجرا کنم، اما به اقتضای شرایط زمانه و از آن جا که در آن دوره کمتر کسی نمایشنامه ایرانی کار می‌کرد، بیشتر بر متون ایرانی متمرکز شدم به ویژه اینکه در آن سال‌ها مدام می‌شنیدیم مگر نمایشنامه ایرانی هم داریم؟!
کارگردان نمایش‌های «لیلی و مجنون» و «امپراتور و آنجلو» با اشاره به اینکه کمتر توجهی نسبت به متون ایرانی در سال‌های پیش از انقلاب هم وجود داشته است، یادآور شد: در آن دوران هنرمندانی مانند آربی اوانسیان ، شاهین سرکیسیان، اسماعیل خلج، زنده یاد حمید سمندریان، مرحوم اسکویی یا پری صابری هریک با گرایشاتی نسبت به اجرای متون ایرانی یا خارجی اقدام می‌کردند. بعضی نمایش‌های ایرانی اجرا می‌کردند و بعضی آثار بزرگ جهانی را اما امروزه به این آرامش رسیده‌ایم که درام خوب ایرانی ارزشمند است و هر متنی که حرف انسان و دغدغه‌های بشری را مطرح کند، فارغ از جغرافیای نگارش‌اش اثری ارزشمند و دوست‌داشتنی است که متعلق به تمام جوامع بشری است.
دژاکام که پیشتر از نمایشنامههای «دایره گچی» و «عروسی خون» را به صورت کارگاهی و با بازی دانشجویانی تئاتری اجرا کرده بود، افزود: در اجرای تمام این نمایش‌ها به این موضوع توجه داشتم که چگونه می‌توان آثار جهانی را از نظر شکل به مخاطب ایرانی نزدیک کرد و کوشیدم مراودات متن را از آن خود کنیم. من به عنوان یک ایرانی در منطقه خاورمیانه که یکی از مشکلاتش جنگ‌های منطقه‌ای است سراغ این نمایشنامه رفتم و وقتی به جنگ‌های سی ساله اروپا در این اثر توجه داشتم، گویی قصه خود ما در این نمایشنامه وجود دارد. بنابراین از آنجا که این اثر یکی از آثار بزرگ جهانی است و از سوی دیگر حرف امروز ماست، آن را برای اجرا انتخاب کردم همچنان که نمایشنامه بعدی‌ام «حکومت نظامی» کامو خواهد بود.
این کارگردان در پاسخ به این پرسش که مسأله داعش چقدر در انتخاب این متن تاثیرگذار بوده است، توضیح داد: امروزه دوباره جنگ بین شیعه و سنی را می‌بینم و نه فقط موضوع داعش را. متاسفانه این جنگ لطمات زیادی به ما می‌زند البته این موضوع در بستر کار و خیلی ملیح و با کنایه وجود دارد. پس زمینه تصاویر ما خاورمیانه و مخروبه‌های جنگ آن است و من بیش از اینکه به داعش توجه داشته باشم، روی جنگ مذهبی بین این دو فرقه تمرکز
کرده‌ام.
وی در بخش دیگری از این گفتگو با اشاره به دیدگاه‌های متفاوتی که درباره اجرای تئاتر وجود دارد، خاطر نشان کرد: گاهی تئاتر کار می‌کنیم و گاهی از طریق تئاتر تجارت می‌کنیم که من با این نظر دوم مشکلی ندارم اما ای کاش کسانیکه چنین نظری دارند،اجازه دهند که دیگران هم کار کنند. در حال حاضر طرز تلقی خاصی در مدیران تئاتر به وجود آمده به این صورت که تئاتر یک بیزینس است. در حالیکه این طرز تلقی اشتباه است. هر چند گاهی بعضی تئاترها بیزینس بوده است اما اگر قرار باشد همه تئاترها تجارت باشند، با فاجعه‌ای روبرو می شویم و یکی از نهادهای اجتماعی مهم خود را از دست می دهیم.
دژاکام در ادامه درباره ارزیابی‌اش از استقبال مخاطبان از اجرای نوروزی این نمایش گفت: خوشبختانه در اولین روز اجرا تمام بلیت‌های ما فروخته شد و مهمانان خود ما پشت در ماندند و دیگر نمایش‌ها نیز با استقبال تماشاگران روبرو شده‌اند. اما در هر حال برای اجرای این نمایش با دشواری‌های بسیاری روبرو بودیم. یافتن سالن تمرین، گروه موسیقی و متن ترجمه شده شخصا با خود من بود. یعنی تمام «ننه دلاور» روی شانه‌های من بود. ضمن اینکه بعضی دوستان قدیمی به خاطر نبود بودجه نتوانستند همراه ما باشند به همین دلیل تا آخرین روزها شاهد رفتن بعضی از اعضای گروه بودیم.
وی با ارائه توضیحاتی درباره گروه بازیگران این نمایش خاطر نشان کرد: همیشه جزو کسانی بوده‌ام که بازیگرانی را معرفی کرده‌ام. کسانی که از صفر آغاز کرده‌اند و حالا جزو بازیگران خوشنام ما هستند. البته در کنار بازیگرانی که نقش‌های اصلی نمایش را ایفا می‌کنند جوان‌ترهایی هم حضور دارند که چهار سال مدام این نمایش را تمرین می‌کنند و خوشبختانه در این اجرا خوش درخشیده اند.
این کارگردان تئاتر با اعتقاد بر اینکه در حال حاضر موج سوم تئاتر ایران شکل گرفته است، یادآور شد: موج اول، تئاتر سرمایه‌داری و تماشاگران پولدار است. گروه بعدی تئاتر آزاد است که شرافتمندند چون ادعای روشنفکری ندارند و گروه سوم هم چهره‌هایی مانند علی اصغر دشتی، حمید پورآذری، امیررضا کوهستانی ، محمد مساوات، زهرا صبری، تینو صالحی و ... هستند که واقعا خوب کار می‌کنند. من از نسل دایناسورها هستم اما فکر می‌کنم در کنار این‌ها هستم. نمی‌گویم که مثل آن‌ها هستم بلکه این جریان را دوست دارم و علاقمندم در کنار آنان حضور داشته باشم. کسانی که تئاتر مردمی خوش فکر و خوش سلیقه اجرا می‌کنند.
به گزارش ایسنا،نمایش «ننه دلاور» با ترجمه دلارا نوشین و بازی مه لقا باقری، امیر کربلایی زاده، حسین محب اهری، مرتضی رستمی، حمید فلاحی، علی محمد رادمنش،حسین شهبازی، هدیه آزاده، ابوالفضل جمشیدی، آزاده نوبهار، محمد رحیمی، محمود صفری، شبنم ابریشمی، لیلا حقانی، مسیح رحمتی، سنا رضایی، صادق ملکی، مجید رسام، حامد پور محمد، عارف عباسی، عاطفه بدیعی، مرثین واثقی، سامان میر حسینی، هر شب ساعت 19:30 در تالار چهار سوی مجموعه تئاتر شهر روی صحنه می‌رود.
انتهای پیام
تله سینما
ایسنا