دنیا فنی‌زاده: کلاهقرمزی زیبا‌ترین پسر دنیاست
13:05:02 1392/08/13
دنیا فنی‌زاده در یک خانواده هنری فعالیت‌های هنری‌اش را آغاز کرد. پرویز فنی‌زاده، بازیگر بی‌بدیل و نقش‌پذیر سینما و تئاتر که نقش‌های ماندگاری در فیلم‌ها و مجموعه‌هایی مثل «دایی‌جان ناپلئون»، «گوزن‌ها»، «غریبه» و... بازی کرده، در تکوین شخصیت هنری دخترش نقش بسزایی داشت.
دنیا فنی‌زاده با کار‌های عروسکی به صورت جدی تجربه کار در سینما وتلویزیون را به دست آورد. حضور در گروه سازنده و عروسک‌گردان مجموعه کلاهقرمزی، از کار‌های مهم و قابل توجه او است. از دنیا فنی‌زاده در جشنواره بیست‌وهفتم کودک و نوجوان به پاس سال‌ها کار برای کودکان تقدیر شد. با این هنرمند درباره ویژگی‌های کارش، سروکار داشتن با دنیای کودکان گفت‌وگو کرده‌ایم.
کار برای کودکان باعث پویایی کودک درون انسان‌ها می‌شود؟
بله، همنشینی و همراه شدن با کودکان باعث می‌شود ویژگی‌های مثبت کودک درون انسان‌ها پویایی، طراوت و سرزندگی‌اش را حفظ کند. اگر کسی روحیه کودکانه نداشته باشد، نمی‌تواند با عروسک کار کند و ارتباطش با کودکان دچار مشکل می‌شود. وقتی مشغول کار برای کودکان هستید، باید خودتان را در حد کودکان قرار دهید.
اولین بار در چه سنی احساس کردید تمایل دارید برای کودکان کار کنید؟
از دوران کودکی همراه پدر و خواهرم برای دیدن نمایش‌های کودکانه به مرکز تئاتر و هنری می‌رفتیم. از سنین 8-7 سالگی با تئاتر و نمایش‌های عروسکی کودک آشنا شدم. هرچه بزرگ‌تر می‌شدم، این میل و حس در درونم پررنگ‌تر شد که باید به ندای قلبم پاسخ بگویم و در حوزه کودک فعالیت کنم.
نقش پدرتان در تمایل شما به فعالیت در نمایش‌های کودکانه چقدر بود؟
بدون شک پدرم نقش مهمی در این زمینه داشت. ایشان در آن سال‌ها عروسکی را از کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به خانه آورد و با اشتیاق ساعت‌ها در حیاط خانه با ما و عروسک بازی کرد. هرگز خاطره این روز از ذهنم پاک نخواهد شد و از اینکه پدرم کار کودک می‌کرد، خیلی خوشحال بودم.
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در دهه 40 با برنامه و کلاس‌هایی که برای کودکان برگزار می‌کرد، در تربیت نسل جدید جامعه سینمایی در سال‌های بعد مثل امیر‌شهاب رضویان، سیوس حسن‌پور و ... نقش مهم و غیر قابل انکاری داشت. چرا این اثر‌گذاری در سال‌های بعد کمرنگ شد؟
با شما هم عقیده‌ام و خیلی از بزرگان سینمای ما مثل ایرج طهماسب، حمید جبلی و فاطمه معتمد‌آریا و... در دوران کودکی و در کانون با سینما و کار عروسکی آشنا شدند و رقابت میان این جوانان باعث شد در سال‌های بعد هر کدامشان به هنرمندان اثر‌گذار سینما و تلویزیون تبدیل شوند. این نسل با عشق و علاقه برای کودکان کار می‌کردند اما در سال‌های بعد، با تغییر مدیریت در کانون سیاست‌های آن تغییر کرد.
اولین بار چه زمانی به صورت جدی در تئاتر کودک فعالیت کردید؟
در سال 1364 در دوران تحصیلاتم در دبیرستان اولین کار جدی‌ام را در برنامه تلویزیونی یکی از دوستان پدرم آغاز کردم. این برنامه 20 دقیقه‌ای «چتر و آواز باران» به کارگردانی مهدی میلانی بود.
نام و اعتبار پدرتان در حضور شما در کار‌های کودک خیلی مؤثر بود؟
همیشه نام و وجهه پدرم مایه مباهاتم بوده است و خیلی جاها به من کمک کرده تا در کارم موفق شوم. البته موقعی که در کار عروسکی وارد فضای حرفه‌ای شدم، از دیگران خواستم به توانایی خودم توجه کنند و فقط نام پدرم عاملی برای دعوت شدنم به کار نباشد. در ضمن خواستم عیوب کارم را گوشزد کنند تا بتوانم با رفع آنها، در کارم پیشرفت داشته باشم.
قبول دارید دوران اوج کار شما با همکاری با ایرج طهماسب و مجموعه کلاهقرمزی رقم خورد؟
قبل از «کلاه قرمزی» در کار‌های کودکانه و عروسکی موفق و پرمخاطبی مثل «هادی و هدی» هم حضور داشته‌ام. هادی و هدی محبوب کودکان دهه 60 بود. هنوز کودکان آن سال‌ها و بزرگسالان فعلی این مجموعه را به یاد دارند. کلاهقرمزی هم در زمان مناسبی روی آنتن می‌رفت.
راز موفقیت و محبوبیت این عروسک نازیبا و معمولی (کلاهقرمزی) چیست؟
خیلی‌ها عقیده دارند عروسک باید زیبا باشد تا با کودکان ارتباط برقرار کند. در حالی که کودکان با استقبال از عروسک‌های زشت، نشان داده‌اند این عقیده چندان درست نیست. به نظر من کلاهقرمزی زیبا‌ترین پسر دنیاست! چشم‌های او زیباست معتقدم انرژی تمام اعضای گروه سازنده مجموعه «کلاه قرمزی» باعث شده یک حسن زندگی و واقعی بودن به این عروسک‌ها اضافه شود. باور آقای مجری (ایرج طهماسب) در این مجموعه و واقعی بودن این عروسک هم باعث شده است که مخاطب کودک که پای تلویزیون نشسته، باور کند کودک شیطان و خوش سر و زبانی مشغول کلنجار رفتن با آقای مجری است. این کلنجار رفتن‌ها، موقعیت‌های خنده‌دار و طنزی را حتی برای بزرگسالان به‌وجود می‌آورد.
عروسک‌گردانی با بازیگری شباهت دارد؟
عروسک‌گردانی هم بخشی از بازیگری است. مساله اصلی این است که کار عروسک‌گردان به لحاظ فیزیکی دشوار است. یک بازیگر خیلی راحت متناسب با نقشش می‌تواند بنشیند یا راه برود، اما عروسک‌گردان وقتی عروسک نشسته باید در وضعیت دشواری آن را کنترل کند. دوربین در معرض دید بازیگر قرار دارد، اما عروسک‌گردان چون در جایی پنهان است، این امکان را ندارد که بتواند از وضعیت و نوع حرکت دوربین اطلاع داشته باشد و با توجه به تجربه و تمرین‌هایی که انجام داده، کارش را انجام می‌دهد. یک بازیگر جای خودش صحبت می‌کند، اما جای عروسکی که عروسک گردان هدایت می‌کند، صدا پیشه‌ای حرف می‌زند.
اینکه عروسک‌گردان چون در پشت صحنه است، چهره‌اش برای مردم شناخته شده نیست، چه ویژگی‌‌ای دارد؟
من از کارم لذت می‌برم و به آن علاقه دارم و هیچ وقت فکر نکرده‌ام که چرا دیده نمی‌شوم یا چرا در محافل هنری از دوستان بازیگر امضا گرفته می‌شود و از من نه. وقتی کار‌هایی که من عروسک‌گردانی کرده‌ام از تلویزیون پخش می‌شود، صدای خنده همسایه و دوستان را می‌شنوم لذت می‌برم.
چند ماه پیش جشن تولد 20 سالگی کلاهقرمزی گرفته شد. به نظر شما چه عواملی باعث می‌شود این عروسک و مجموعه با کودکان امروزی هم بتوانند ارتباط برقرار کنند؟
نباید فراموش کنیم که سازندگان مجموعه کلاً‌قرمزی به تدریج تغییراتی در این مجموعه داده‌اند و شخصیت‌های جدیدی مثل پسر‌عمه‌زا و فامیل دور و... با حضو‌شان مجموعه را جذاب‌تر کرده‌اند. گروه سازنده کلاهقرمزی با نیاز‌سنجی و مطالعه، توانسته‌اند کارشان را به‌روز کنند.
.
هفته نامه سلامت