چشمِ امید سینماداران به کدام فیلم‌هاست؟
09:59:46 1392/08/04
بسیاری می‌گویند فیلم‌های پرمخاطب، همگی هفت ماه اول سال اکران شده‌اند و جز یکی - دو فیلم دیگر نمی‌توان امیدی به گیشه بست؛ اما آیا واقعا اینطور است؟
در نیمه دوم سال بحث بر سر پیش‌بینی اسامی فیلم‌هایی که بتواند مخاطب را به سینما بکشاند، موضوع قابل توجهی است.
در ادامه آخرین وضعیت فیلم‌هایی را که می‌توانند (یا پس از رفع توقیف احتمال دارند) با اکران‌شان مخاطب را به سالن‌های سینما بکشانند ،اشاره شده است .
× فیلم‌های اکران نشده سی‌ویکمین جشنواره فیلم فجر
آسمان زرد کم‌عمق
«آسمان زرد کم‌عمق» به کارگردانی بهرام توکلی است که در جشنواره فجر سال گذشته روی پرده رفت و واکنش‌های بسیار متفاوتی در میان منتقدان و اصحاب رسانه داشت؛ عده‌ای این فیلم را قابل تحسین می‌دانستند و عده‌ای دیگر آن را اثری ضعیف‌تر از یکی دو فیلم اخیر توکلی ارزیابی می‌کردند.
در خلاصه داستان «آسمان زرد کم‌عمق» آمده است: «زوج جوانی در مدتی کوتاه لحظات زندگی گذشته خود را مرور می‌کنند و این مرور خاطرات زندگی حالشان را تغییر می‌دهد.»
ترانه علیدوستی، صابر ابر، سحر دولتشاهی، سعید چنگیزیان و حمیدرضا آذرنگ بازیگران این فیلم بودند که توسط سعید ملکان تهیه شده بود. «آسمان زرد کم‌عمق» در جشنواره فجر دوره گذشته توانست سیمرغ بلورین بهترین تدوین را برای بهرام دهقانی (همراه با تدوین «استرداد») به‌ارمغان بیاورد.
استرداد
بهترین فیلم سی و یکمین جشنواره فجر هم که قرار است اواخر آبان‌ماه روی پرده برود، یکی از امیدهای سینماداران برای استقبال مخاطب به‌حساب می‌آید.
«استرداد» بهمن ماه سال 90 در مسکو کلید خورده بود و به عنوان سومین تجربه‌ی کارگردانی علی غفاری از محصولات بنیاد سینمایی فارابی و به تهیه‌کنندگی محسن علی اکبری بود. این فیلم تاریخی در جشنواره فجر کاندیدای دریافت 14 سیمرغ بلورین شد که نهایتا توانست سیمرغ بلورین بهترین فیلم، بهترین بازیگر، بهترین تدوین و بهترین جلوه‌های ویژه میدانی را دریافت کند.
این فیلم به موضوع غرامت جنگی می‌پردازد که قرار بود توسط انگلستان، آمریکا و شوروی برای جنگ جهانی دوم به ایران داده شود و مربوط به مقطع زمانی ۱۳۳۲ است.
در «استرداد» حمید فرخ‌نژاد، فرهاد قائمیان، صالح میرزا آقایی و بهنام تشکر حضور دارند و فرخ‌نژاد اولین سیمرغ خود را برای نقش‌آفرینی در این فیلم کسب کرد.
جیب‌بر خیابان جنوبی
«جیب‌بر خیابان جنوبی» با کارگردانی سیاوش اسعدی هم از جمله فیلم‌هایی است که نتوانسته در یک سال گذشته راهی برای اکران پیدا کند.
مصطفی زمانی، نورا هاشمی، بهناز جعفری، امیرجعفری، محمود جعفری، هومن برق نورد، افشین سنگچاپ، لیلا بلوکات، علی رضا جعفری، علی اعلایی و پیام دهکردی نقش آفرینان این فیلم به تهیه‌کنندگی علی سرتیپی هستند.
برلین -7
«برلین -7» از جمله فیلم‌هایی بود که خیلی نتوانست نظر اهالی رسانه را جلب کند، این در حالی است که این فیلم در بخش‌های تخصصی مانند صداگذاری، بهترین موسیقی، بهترین دستاورد فنی و هنری بخش نگاه نو، سه سیمرغ بلورین را دریافت کرده است.
در نخستین تجربه کارگردانی سینمایی رامتین لوافی، تام بیشاپ (بازیگر چهره‌ی آلمانی)، کارولین ایشهورن، دنیس یسیل بیچر، سمیر فوکس، حلیما ایلتر، مسعود رایگان و مصطفی زمانی به ایفای نقش پرداخته‌اند.
سال قبل از «برلین -7» به عنوان یکی از معدود فیلم‌های تولید مشترک سینمای ایران یاد می‌شد.
خسته نباشید
نخستین تجربه‌ی کارگردانی سینمایی محسن قرایی در جشنواره فجر 91 مورد استقبال قرار گرفت و بسیاری امیدوارند در اکران عمومی هم موفق شود.
این فیلم اگرچه در جشنواره یکی از سانس‌های شلوغ سالن رسانه‌ها را به خود اختصاص داده بود و با استقبال منتقدان و اصحاب رسانه روبرو شد اما نتوانست نظر هیات داوران را برای کسب جوایز مختلف جلب کند. البته بسیاری معتقدند از آنجا که «خسته نباشید» محصول حوزه هنری بوده قربانی حواشی میان حوزه و سازمان سینمایی شد.
«خسته نباشید» در برخی صحنه‌ها با زبانی طنز روایت می‌شود و قرار است از چندی دیگر در گروه «آزادی» روی پرده برود.
«خسته نباشید» درباره‌ی زوجی جهانگردی است که درگیر اختلافی با یکدیگرند و در میانه سفر خود در ایران با موسسه جهانگردی طرف قراردادشان به مشکل برمی‌خورند. در این فیلم بازیگرانی هم‌چون غوغا بیات، جلال فاطمی، حسام محمودی فرید، فرزاد باقری، رویا افشار، نگار حسن‌زاده، یدا... شادمانی، بونا الخاص، علی نفیسی و دانیال محمودی‌آبادی ایفای نقش داشته‌اند.
× فیلم‌های اکران نشده دوران مدیریت جواد شمقدری در سازمان سینمایی
گزارش یک جشن
از میان فیلم‌های اکران نشده در دوران مدیریت جواد شمقدری در وزارت فرهنگ و ارشاد، «گزارش یک جشن» ابراهیم حاتمی‌کیا یک مورد کاملا خاص است؛ چرا که این فیلم پس از آنکه با اصلاحیه‌هایی مواجه شد و نتوانست روی پرده بیاید، توسط وزارت ارشاد خریداری شد!
جواد شمقدری همان زمان در گفت‌وگو با ایسنا درباره‌ی علت خریداری «گزارش یک جشن» تلویحا گفته بود که این فیلم خریداری شده است تا ابراهیم حاتمی‌کیا بتواند با فراغ بال ساخت فیلم «چمران» را پی بگیرد. دلیل دوم شمقدری برای خرید فیلم هم کمک به تهیه‌کننده خصوصی آن بود. به‌نظر می‌رسد سازمان سینمایی، این فیلم را برای اکران به مدیر بعدی‌اش می‌سپارد.
حاتمی‌کیا در این فیلم از بازیگرانی مانند رضا کیانیان، بهروز شعیبی، مریلا زارعی، طناز طباطبایی و رویا تیموریان استفاده کرده است تا داستان اجتماعی مدنظر خود را که تمی سیاسی دارد، روایت کند.
خیابان‌های آرام
تنها فیلم ساخته شده در دوران مدیریت چهارساله جواد شمقدری در وزارت ارشاد، داستانی طنز داشته و در لایه‌های مختلف خود به برخی از حوادث پس از انتخابات سال 88 با شیوه‌ی طنزگونه پرداخته بود.
این فیلم در مقاطعی تا آستانه‌ی اکران عمومی هم رفت و حتی تاریخ نمایشش مشخص شد اما هیچ‌گاه روی پرده نرفت. شنیده می‌شود که مشکل اکران این فیلم مربوط به سازمان سینمایی یا وزارت ارشاد نیست.
حسن معجونی، لعیا زنگنه، محمدرضا فروتن، رضا داودنژاد و نیکی کریمی از جمله بازیگران اصلی این فیلم کمال تبریزی هستند.
آسمان محبوب
اما «آسمان محبوب» داریوش مهرجویی از جمله فیلم‌های بخش مسابقه بیست و نهمین (1389) جشنواره فیلم فجر است که نتوانسته بعد از سه سال اکران شود! این فیلم با سرمایه‌گذاری سیمافیلم ساخته شده است و شنیده می‌شود که این سازمان فعلا علاقه‌ای به اکرانش ندارد و ترجیح می‌دهد آن را در کمدِ در بسته نگه دارد!
نکته جالب این است که از «آسمان محبوب» به عنوان یک تله‌فیلم نام برده می‌شود تا جایی که در جشنواره فجر سال 89، این فیلم در بخش مسابقه آثار ویدئویی قرار گرفته بود که با اعتراض مهرجویی مواجه شد و فیلم به بخش مسابقه سینمای ایران منتقل شد.
این فیلم سینمایی که در آن بازیگرانی مانند علی مصّفا، لیلا حاتمی، فریده سپاه منصور، مانی حقیقی و ... ایفای نقش کرده‌اند، مضمونی تقریبا فلسفی عرفانی دارد که هنگام نمایش در جشنواره فجر مورد توجه خبرنگاران و منتقدان قرار نگرفت.
پاداش
کمال تبریزی، فیلم به نمایش درنیامده دیگری هم به نام «پاداش» دارد که خبر توقیف آن را وزیر ارشاد شخصا اعلام کرد.
فیلم سینمایی «پاداش» داستان یکی از مدیران میانی دولت است که به ماموریت‌های خارجی متعدد می‌رود. تا اینکه در یک نوبت او را برای تشویق به سفر حج می‌فرستند اما در این سفر برخلاف تصور او که انتظار دارد مانند یک مدیر دولتی با او برخورد شود، این اتفاق نمی‌افتد.
سیدمحمد حسینی (وزیر ارشاد وقت) در دی‌ماه سال 88 درباره این فیلم گفته بود: «فیلم‌هایی که با خط قرمز و معیارهای اسلامی و ایرانی همخوانی ندارند؛ قابلیت نمایش ندارند و بنابراین توقیف می‌شوند».
سیدعلیرضا سجادپور در زمانی که مسئولیت اداره نظارت و ارزشیابی معاونت سینمایی را برعهده داشت، درباره این فیلم گفته بود که راهی برای اصلاحش نیست و بخش‌هایی از آن نیاز به فیلمبرداری مجدد دارد.
در «پاداش» حسن معجونی، آتیلا پسیانی، صابر ابر، بهمن زرین‌پور، آشا محرابی، رضا بهبودی، روح‌الله حق‌گوی لسان، اصغر نقی زاده، بهنام وطن و مرحوم احمد آقالو به ایفای نقش پرداخته‌اند.
خانه پدری
«خانه پدری» کیانوش عیاری یکی دیگر از فیلم‌های اکران نشده چند سال اخیر است که هزینه ساخت آن توسط موسسات دولتی تامین شده است.
این فیلم موضوعی اجتماعی دارد و یک‌بار در سالن سینمایی وزارت ارشاد برای خبرنگاران و منتقدان به‌نمایش گذاشته شد. مسئولان وقت سازمان سینمایی معتقد بودند چند دقیقه اول این فیلم که حاوی صحنه‌های بسیار تلخ و گزنده کشتن دختر توسط پدر است باید حذف شود تا این فیلم بتواند روی پرده برود. عیاری اصلاحات مدنظر ارشاد را «ویرانگر» توصیف کرده و چندی قبل هم خواستار رسیدگی به وضعیت این فیلم شده بود.
«خانه پدری» با وجود عدم اکران در ایران در جشنواره فیلم ونیز ایتالیا شرکت کرد.
این فیلم که یازدهمین اثر بلند سینمایی کیانوش عیاری است، وقایع خود را از 1310 آغاز می‌کند و آن‌ها را تا امروز ادامه می‌دهد. موسسه «ناجی هنر» تهیه‌کننده «خانه پدری» است و بازیگرانی مانند مهدی هاشمی، شهاب حسینی، مهران رجبی، ناصر هاشمی، مینا ساداتی، نازنین فراهانی، حسین فلاح و... در آن ایفای نقش کرده‌اند.
زادبوم
شاید بتوان گفت که «زادبوم» در میان فیلم‌های اکران نشده سال‌های گذشته، وضعیت ویژه و خاصی دارد؛ چرا که این فیلم توانسته بود در بیست و هفتمین جشنواره فیلم فجر (در دوره وزارت محمدحسین صفارهرندی در دولت نهم) تندیس سیمرغ بخش نگاه ملی جشنواره را هم به دست بیاورد اما در دولت بعد توقیف شد!
اگر چه در دولت دهم و در زمان مدیریت سیدمحمد حسینی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بخشی از فیلم‌های توقیف شده مانند «به رنگ ارغوان» توانستند امکان اکران پیدا کنند اما مشکل «زادبوم» حادتر بود. سجادپور در زمان مدیریتش در اداره کل نظارت و ارزشیابی درباره این فیلم گفته بود که با انجام اصلاحات می‌تواند اکران شود.
فیلم سینمایی «زادبوم» روایتگر زندگی کنونی سه نسل از یک خانواده ایرانی است که در سه کشور متفاوت زندگی با مشکلی روبرو هستند.
عزت‌الله انتظامی، مسعود رایگان، رؤیا تیموریان، پگاه آهنگرانی و بهرام رادان در این فیلم به ایفای نقش پرداخته‌اند.
صد سال به این سال‌ها
سامان مقدم «صد سال به این سال‌ها» را با حضور رضا کیانیان، فاطمه معتمدآریا، پرویز پرستویی و علی قربان زاده ساخته است. داستان فیلم روایتگر زندگی زنی به نام «ایران» است که در طول سی سال متوجه ضربات و لطمات بزرگی در زندگی شخصی‌اش می‌شود و اعضای خانواده‌اش را از دست می‌دهد.
ساخت این فیلم هم مربوط به دوره قبل از مدیریت فعلی وزارت ارشاد است.
خرس
فیلم سینمایی «خرس» را شاید بتوان عجیب‌ترین فیلم کل دوران مدیریت سابق سازمان سینمایی دانست چرا که این فیلم برای ساخت مجوز وزارت ارشاد را دریافت کرد، در جشنواره فجر به نمایش درآمد، مجوز حضور در خارج از کشور به عنوان نماینده سینمای ایران را گرفت و از چند جشنواره بین‌المللی جایزه دریافت کرد اما همه این‌ها نتوانست باعث شود که مسؤولان وقت سازمان سینمایی اجازه اکران این فیلم در داخل ایران را بدهند!
«خرس» به کارگردانی خسرو معصومی از جمله فیلم‌هایی است که با پروانه نمایش موقت در سی‌امین جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد.
این فیلم نامزد دریافت بهترین فیلم و بهترین کارگردانی جایزه سینمای آسیاپاسفیک (اسکار آسیایی) شد اما نهایتا نتوانست جایزه‌ای را به‌دست آورد.
فیلم سینمایی «خرس» با بازی پرویز پرستویی،فرهاد اصلانی،مریلا زارعی،علیرضا اوسیوند و ناصر آقایی در خلاصه داستان آن آمده است: « نورالدین که احتمال شهادتش می‌رفته پس از 8 سال اسارت به خانه برمی‌گردد، غافل از اینکه همسرش در غیاب او ازدواج کرده است»
.
ایسنا