خبرگزاری مهر - گروه هنر: فیلم «ارسال آگهی تسلیت برای روزنامه» اولین ساخته ابراهیم ابراهیمیان است که برای اولین بار در جشنواره سی و دوم فیلم فجر به نمایش درآمد. این فیلم سینمایی با بازی هنرمندانی چون صابر ابر، نازنین بیانی، پریوش نظریه، خسرو بامداد، رابعه مدنی، نقی سیف جمالی و سورن مناچکانیان اکران عمومی خود را از ۲۹ اسفند ماه در گروه آزاد آغاز کرده است.
اما از آنجا که فیلم های اکران نوروزی از ۲۰ اسفند ماه به نمایش در آمدند عملا فیلم هایی مثل «ارسال آگهی تسلیت برای روزنامه» با مشکلاتی روبرو شده و در حقیقت مخاطبشان را از دست می دهند. البته چون این فیلم در گروه آزاد اکران شده می تواند همچنان روی پرده بماند اما از دست دادن سالن های نمایش و پررنگ بودن فیلم های نوروزی فیلم را به حاشیه می برد که این مساله باعث نارضایتی تولیدکنندگان فیلم شده است.
به بهانه اکران این فیلم سینمایی با ابراهیم ابراهیمیان کارگردان، حسن کلامی تهیه کننده، سحر صباغ سرشت مجری طرح و برنامه ریز و کریستف رضاعی آهنگساز اثر میزگردی در مهر داشته‌ایم.
در بخش نخست این میزگرد سحر صباغ‌سرشت که قبل از حضور در خبرگزاری مهر به وزارت ارشاد رفته بود تا وضعیت اکران فیلم را مشخص کند از بی انصافی که در حق فیلم شده گله مند بود و به این نکته اعتراض داشت که چرا سخنگوی شورای صنفی نمایش از فیلم هایی که قربانی اکران نوروزی شده اند حمایت نمی کند و در مورد این فیلم همه چیز را به پخش‌کننده واگذار کرده است.
حسن کلامی تهیه‌کننده فیلم نیز از اینکه فیلمش قربانی اکران نوروزی شده و نمایش فیلم های نوروزی در ۲۰ اسفند دارد به یک قانون نانوشته بدل می شود، ابراز نارضایتی کرد.
در بخش نخست این گفتگو با ما همراه باشید:
* اسفند به دلیل اینکه بعد از برگزاری جشنواره فیلم فجر و قبل از اکران های نوروزی است معمولا فصل مرده اکران به حساب می آید و برخی از فیلم هایی که در این زمان اکران می شوند قربانی اتفاقاتی می شوند که در نهایت به نفع فیلمشان تمام نمی شود. اینکه فیلم تان در این زمان اکران شده خواسته خودتان بوده یا شرایط باعث این تصمیم گیری شد؟
حسن کلامی: هر کسی که فیلمی را می سازد دوست ندارد اثرش در شرایط بدی اکران شود و حساسیت پخش کننده، تهیه کننده و سرمایه گذار نیز در این میان بیشتر از باقی عوامل یک فیلم است. در مورد این فیلم نیز اینطور نبوده که خودمان مایل باشیم در این زمان فیلم را نمایش دهیم. متاسفانه سازوکار مناسبی برای اکران فیلم ها در سینمای ما وجود ندارد. تولیداتمان زیاد و به نسبت هزینه های سینماداری هم بالاست و از آنجاکه تقریبا هیچ قانون مدونی هم در سینمای ما برای اکران وجود ندارد شاهد فیلمسوزی برخی از فیلم ها در پروسه اکرانشان می شویم.
ارشاد به ما می گوید که سینمادار با پخش کننده فیلم به هر توافقی برسد ما به آن گردن می نهیم. در ظاهر و با توجه به قانونی که وضع کرده اند نباید مشکلی به وجود بیاید چون هر فیلمی را که سینمادار خواست می تواند با پخش کننده اش به توافق برسد و آن را اکران کند اما سینمای ما مملو از فیلم هایی است که در زمره سینمای بدنه قرار نمی گیرند. بسیاری از آثاری که ساخته می شود توسط جوان هایی به تولید رسیده که تازه وارد سینما شده اند. سینمادارها هم معمولا این نوع سینما را نمی پسنددند و به دنبال دغدغه های ذهنی خودشان هستند و از موضوعاتی که به نظر خودشان مهم است حمایت می کنند. بنابراین فیلم هایی که از جنس سینمای بدنه نیستند در این چرخه اکران دچار آسیب می شوند.
تعداد سینماهای ما هم محدود است و همین سینماها هم معمولا فیلم های به اصطلاح بفروش را جذب می کنند و به دلیل سطح فروش بالایی هم که این آثار دارند اکران طولانی مدتی بهشان اختصاص می یابد. البته برخی مواقع شاهد این هستیم که تمهیداتی به کار گرفته می شود تا آخر هفته سطح فروش برخی فیلم ها بالاتر از حد معمول برود و در نتیجه بتوانند به اکرانشان ادامه دهند در نتیجه وقتی اکران فیلمی طولانی تر از حد معمول شود باعث می شود اکران دیگر فیلم ها به تعویق بیفتد و مدت زمان کمتری برای نمایش به آنها اختصاص پیدا کند.
قول و قرار ما برای اکران این فیلم فصل پاییز بود اما متاسفانه به خاطر به هم خوردن شرایط اکران نمایش فیلم به ماه اسفند کشید. حتی در این فصل هم ما نتوانستیم سرگروه بگیریم و فیلم را مجبور شدیم بدون تبلیغات و بدون مشخص بودن تاریخ دقیق اکران در گروه آزاد نمایش دهیم چون یکباره به ما اطلاع دادند که باید فیلم را اکران کنیم. البته به صورت ضمنی از یک هفته قبل اطلاع داشتیم که فیلم اکران می شود اما چون به شکل رسمی اعلام نشده بود و مجوزهای لازم را صادر نکرده بودند نمی توانستیم برای تبلیغات اقدام کنیم. اگر فیلم در همین زمان اکران نمی شد نمایشش به نیمه دوم سال بعد موکول می شد و با شرایطی هم که شاهدش هستیم معلوم نبود چه بر سر فیلم خواهد آمد و می توان گفت فیلم تقریبا شهید می شد.
*اینکه امسال فیلم های نوروزی از ۲۰ اسفند ماه اکران می شوند باعث شده شرایط ناعادلانه ای برای فیلم هایی که از اول اسفندماه روی پرده رفته اند رقم بخورد.
کلامی: هرسال قانونی وجود داشت که فیلم های اکران نوروز در یک زمان معین مشخص می شدند. تا دو سال قبل مشخص بود که فیلم های نوروزی از ۲۸ اسفند ماه و در حقیقت آخرین چهارشنبه سال باید اکران شوند اما سال گذشته به این دلیل که ما در مقطع پایانی ماه اسفند فیلمی برای اکران نداشتیم و سینماها داشتند فیلم های قبلی شان را تکرار می کردند اعلام شد که سالن هایی که فیلمی برای اکران ندارند می توانند فیلم نوروزی شان را زودتر اکران کنند. حالا برخی فیلمشان را زودتر به نمایش گذاشتند و بعضی دیگر در زمان مشخص شده فیلمشان را اکران کردند. اما الان این امر دارد به یک قانون تبدیل می شود که فیلم های نوروزی از ۲۰ اسفند اکران شوند. این قانون از کجا آمده است؟ یا کدام مرجع قرار است به این امر رسیدگی کند؟ درحالیکه این همه فیلم تازه اول اسفند اکران شده اند چطور فیلم های نوروزی قرار است از ۲۰ اسفند اکران شوند؟ پس تکلیف فیلم هایی که الان روی پرده است چه می شود؟ چرا ارشاد در مورد این قضیه وارد میدان نمی شود؟
سحر صباغ سرشت: متاسفانه وقتی به ارشاد می روید توپ را می اندازند در زمین پخش کننده و وقتی به پخش کننده مراجعه می کنید، می گویند تقصیر ارشاد است و آنها باید تصمیم بگیرند. الان ارشاد به ما می گوید فیلمتان مشکلی ندارد و می تواند تا عید هم روی پرده بماند و این دیگر به قدرت پخش کننده‌تان بر می گردد. وقتی با پخش کننده صحبت می کنیم به ما می گوید طبق قرارداد و قوانین من نمی توانم فیلم را در اکران نگاه دارم. الان حرف آقای فرجی در شورای صنفی نمایش این است که پخش کننده شما دو فیلم در اکران دارد که می تواند یکی از آنها را بردارد و در عوض فیلم شما را نگه دارد. متاسفانه ما را بازی می دهند و این وسط ما را تبدیل به یک توپ فوتبال کرده اند که به هم پاس می دهند.
کلامی: حرفی که آقای فرجی به سحر صباغ سرشت زده در واقع یک فرار به جلو محسوب می شود. آقای فرجی نمی تواند به پخش کننده بگوید که یک فیلمت را از چرخه اکران خارج کن و فیلم دیگرت را بگذار بماند. باید منصفانه به این مساله نگاه کنیم. از جانب پخش کنده فیلمی که دارد می فروشد چرا باید از چرخه اکران خارج شود. باید این مساله قانون مند شود و مثلا بگویند که یک فیلم بیشتر از ۱۲ هفته نمی تواند روی پرده بماند اما وقتی قانونی وجود ندارد نمی توان به پخش کننده گفت فیلمت را از پرده پایین بیاور. ارشاد باید برای اکران فیلم های ضعیف تر فکری کند. بحث اکران آشفته تر از این حرف هاست و گفته های ما چیزی را حل نمی کند. مساله ای هم پوشیده نیست که کسی از آن اطلاع نداشته باشد.
سینمادار سلیقه خاص خودش را دارد و بر اساس همین معیار فیلم ها را برای اکران در سینمایش انتخاب می کند. حالا که این سلیقه در سینمای ما غالب است پس چرا موقع صدور پروانه ساخت به فیلم هایی مجوز می دهید که خلاف این سلیقه عمل کرده اند و از جنس سینمای بدنه نیستند. اگر به این نوع فیلم ها مجوز می دهید پس باید پای اکرانش هم بایستید. باید شهامت روشن کردن این نکات وجود داشته باشد. باید در مورد خیلی از مسائل شفاف سازی شود چون متاسفانه شرایط پخش و اکران در سینمای ما بسیار نامساعد و غیرمنصفانه است. مثلا صراحتا قانونی گذاشته شود که فیلم هایی که ۱۰ – ۱۲ هفته روی پرده هستند و فروششان را هم کرده اند جایشان را به فیلم های تازه نفس بدهند و ۳۰ سالن سینما دراختیار نداشته باشد تا شرایط برای دیده شدن بقیه فیلم ها هم فراهم شود.
*به دلیل به تعویق افتادن جلسه شورای صنفی نمایش فیلم شما با یک هفته تاخیر اکران شد؟
کلامی: بله. قرار بود ما فیلم مان را ۲۳ بهمن اکران کنیم اما به دلیل تشکیل نشدن شورا اکران فیلم به ۳۰ بهمن موکول شد. از طرف دیگر هم به ما گفتند از ۲۰ اسفند فیلم های نوروزی نمایش داده می‌شوند. این طرز برخورد خیلی غیرمنطقی است. کسی که در این کار سرمایه گذاشته و یک کار فرهنگی را از ابتدا تا انتها حمایت کرده منطقی است که در چنین شرایطی قرار گیرد؟ آیا این شخص برای بار دوم باز هم حاضر است در سینما سرمایه گذاری کند؟
بعد می گویند چرا سینمای ما فیلمی مثل «مرد پرنده‌ای» ندارد. معلوم است که با این وضعیتِ مریض نمی شود به سراغ چنین سینمایی رفت. سینماگر ما باید ذهنش به هزارجا مشغول باشد. به این فکر نمی کنند که چرخه زندگی افرادی که در ساخت این پروژه سهیم بوده اند از کجا قرار است بچرخد.
آقای فرجی به ما می گوید چون این فیلم در گروه آزاد اکران شده حتی تا بعد از عید هم می تواند روی پرده بماند اما به این قضیه فکر نمی کند که الان ۵ فیلم برای اکران نوروز در نظر گرفته شده اند که هرکدامشان حداقل ۲۰ سینما در اختیار دارند.
ابراهیم ابرهیمیان: سه هفته اکران برای یک فیلم مستقل در بخش خصوصی خیلی غیر منصفانه است. گروه اجرایی و سرمایه گذار و تهیه کننده و کارگردان فیلم چه گناهی کرده اند و چه کسی پاسخگوی ضررشان است. با این وضعیت چطور می توان از یک فیلمساز انتظار داشت که فیلم خوبی بسازد. یک کارگردان تا به مرحله تولید فیلمش برسد به جای هفت خوان رستم باید از ۲۰ خوان بگذرد. باید با همه چیز بجنگد. حالا با بدبختی فیلم را تولید می کند بعد می رسد به مرحله پخش که خودش مساله ای دیگر است و معادلات عجیب و غریبی دارد. متاسفانه کسی هم جوابگو نیست و اصلا جوابگویی در مسئولان ما وجود ندارد و تنها می توانند در ظاهر به حرفمان گوش کنند و لبخند بزنند و سرتکان دهند اما در عمل شاهد هیچ واکنشی نیستیم.
صباغ سرشت: گناه ما این است که فیلم ساخته ایم.
مشروح این گفتگو در ایام نوروز منتشر خواهد شد.