آن شب عرق شرم بر پیشانی‌ام نشست

18:04:19 1396/03/02

در سال 2004، زمانی که برای نخستین بار فیلم «ترمینال» ساخته استیون اسپیلبرگ، اکران گرفت، من (به دلیل حضور یکی از فیلم‌هایم در یکی از جشنواره‌های فیلم ایتالیا) در شهر رم بودم و برای دیدن این فیلم به مجموعه سینمایی «وارنر براس ویلیج» رفتم. لابی سالن انباشته از جمعیتی بود که منتظر باز شدن درهای سالن بودند. سرانجام سالن سینمای مربوط به نمایش فیلم اسپیلبرگ (که سالنی بزرگ، مجهز و مجلل بود) باز شد و من به عنوان اولین تماشاچی در حالی که بلیط شماره 1 در ردیف 1 را در دست داشتم، وارد سالن شدم و منتظر دیگر تماشاگران برای شروع نمایش فیلم ماندم. لحظاتی بعد درهای سالن بسته و چراغ ها خاموش شد و فیلم «ترمینال» اسپیلبرگ در آن سالن بزرگ در مجموعه سینمایی وارنر برای تنها برای یک نفر تماشاگر به نمایش در آمد! آنجا متوجه شدم که آن‌همه تماشاچی که در لابی دیده بودم، برای تماشای فیلم «اسپایدر من» که در سالن مجاور نمایش داده می‌شد، جمع شده بودند، نه برای دیدن فیلم «ترمینال» اثر کارگردان سرشناس و همیشه پرفروشی به نام اسپیلبرگ و بازیگران مشهور و سوپر استاری مانند تام هنکس و کاترین زتا جونز.  این رویداد برای من درس‌های بزرگی داشت: یک تماشاگر برابر است با بی نهایت تماشاگر، حقوق یک بشر با حقوق همه بشرهای دیگر مساوی است. حضور حتی یک تماشاگر از ارزش‌های هنری و سینمایی فیلم اسپیلبرگ نمی‌کاهد و پر شدن کامل سالن فیلم اسپایدرمن (مرد عنکبوتی) نشانه ارزش‌های سینمایی و هنری این فیلم بازارپسند نیست. این رویداد را مقایسه کنید با رویدادی که چند شب گذشته در پردیس سینمایی کورش برای ما رخ داد! بعد از ظهر چهارشنبه 27 اردیبهشت سال 1396، مطابق با سانس‌هایی که در جدول رسمی گروه سینمایی هنر و تجربه اعلام شده بود، برای نخستین بار 16 نفر  از دوستانم را که عضو یک گروه ادبی و هنری بودند، برای تماشای فیلم «آلماگل» که قرار بود در سانس ساعت 18 نمایش داده شود، به پردیس سینمایی کورش دعوت کرده و برای این دعوت بر اساس جدول اکران سینمای هنر و تجربه از دو هفته پیش برنامه ریزی کرده بودم. اما وقتی برای خرید بلیط به سایت فروش مراجعه کردم، با کمال تعجب متوجه شدم که بر خلاف فیلم‌های دیگر، گزینه مربوط به فروش بلیط فیلم «آلماگل» بسته شده است و امکان خرید نیست. این مشکل را به حساب خطای اینترنتی گذاشتم و یک ساعت زودتر از شروع فیلم، به پردیس سینمایی کورش مراجعه کردم تا قبل از رسیدن دوستانم 16 بلیط برای سانس ساعت 18 خریداری کنم. اما متصدی فروش اعلام کرد که فیلم «آلماگل» از این سانس برداشته شده و یک فیلم دیگر که این روزها می فروشد، جای آن به نمایش در می‌آید. در پاسخ به اعتراض خود نسبت به حذف این سانس از فیلمم شنیدم: «مثل اینکه برای کپی فیلم اشکال فنی پیش آمده و به همین دلیل فیلم را حذف کرده ایم!!» بهانه عجیبی بود، اگر فیلم مشکل فنی داشت باید زودتر چک می‌شد و نسخه دیگری دریافت می‌شد نه اینکه بی هیچ خبری فیلم از برنامه اکران حذف شود. حیران ماندم که چطور باید به مهمانانم که از شهرهای دیگر آمده بودند، منطق این واقعه رو توضیح بدهم! شماره نماینده سینمای هنر و تجربه مستقر در پردیس کورش را گرفتم، ایشان لحظاتی بعد آمدند و ضمن اظهار تاسف از واقعه پیش آمده به من گفتند: «این فیلم نمی فروشد!!» تازه فهمیدم مسئله اصلی چیست. به ایشان گفتم: «حتی اگر به فیلم «بن هور» هم سانس‌هایی پراکنده آن هم بیشتر در ساعت‌های 2 و 3 بعدازظهر بدهید، نمی فروشد. فیلم‌هایی که در این گروه سینمایی ویژه قرار می‌گیرند، معمولابه دلیل سبک، جنس و ضرورتشان نه از بازیگران سرشناس گیشه پسند استفاده کرده‌اند و نه از داستانی اجتماعی و روزمره یا دیالوگ‌های خنده دار برخوردارند و به معنی واقعی از جنس سینمای هنر و تجربه‌اند، نیاز بیشتری به حمایت بیشتر و برنامه‌ریزی دقیق‌تر دارند و اگر قرار باشد که دیده شوند باید در سانس‌ها و سینماهای مناسبی اکران شوند تا بتوانند بر مخاطبان خاص خود بیافزایند و نوع نگاه متفاوتی در جریان فیلمسازی را زنده نگه داشته و برای تماشاگران ویژه خود به نمایش بگذارند.»

با این حال در پردیس سینمایی کورش به راحتی و بدون دلیلی قانع کننده در روز چهارشنبه 27 اردیبهشت، سانس نمایش فیلم «آلماگل» بی هیچ توضیح و بی هیچ خبری حذف شد و سرانجام تنها راه حلی که به نظر مسئولین گیشه و نماینده محترم سینمای هنر و تجربه برای جبران ضربه فرود آمده بر روان ما، پیش پای ما گذاشته شد این بود: پیشنهاد می‌دهیم برای رضایت مهمانان‌تان که از راه‌های دور آمده‌‌اند به جای این فیلم بلیط فیلمی دیگری مثل «نهنگ عنبر» یا «گشت 2» را به شما بدهیم!» پیشنهادی جالب و شگفت انگیز بود، پیشنهادی که ناگهان ذهن مرا به فلاش بک واداشت و از پردیس سینمایی کورش و گروه هنر و تجربه به مجموعه سینمایی برادران وارنر در رم برد. از خودم پرسیدم چرا آن شب این پیشنهاد به ذهن مسئولین مجموعه سینمایی وارنر برادرز نرسید؟ آنها می‌توانستند با این منطق که فیلم «ترمینال» تماشاچی ندارد بلیط تنها تماشاگر فیلم نفروشِ آقای استیون اسپیلبرگ را در آن شب باطل کنند و به‌جای آن بلیط فیلم پرفروش مرد عنکبوتی را به زور به او بفروشند و آن‌همه امکانات سینما را خرج یک تماشاگر نکنند و بیهوده در اختیار یک فیلمِ کمی تفکر برانگیز قرار ندهند. شاید پاسخ این چرای بنیادی این است: بدون هیچ شعاری، آنجا و در آن شب و در آن سرزمین بیگانه، حتی به حقوق یک بشر هم احترام گذاشته شد؛ به حقوق یک بشر به عنوان تماشاگر. به حقوق یک بشر به عنوان کارگردان. به حقوق یک بشر به عنوان بازیگر و... به حقوق یک بشر به عنوان هنرمند و به حقوق یک نوع سینمای متفاوت که با معیارهای سینمای بدنه، تجاری و کارخانه سرگرمی‌سازی کمی فاصله دارد. به حقوق یک نوع سینما که سینمای هنر و تجربه است اما آن شب در سرزمین خودم به عنوان یک بشر، عرق شرم بر پیشانی‌ام نشست! 57244

تله سینما

خبرآنلاین