گروه هنر- خبرگزاری مهر: مسابقه تلویزیونی «جادوی صدا» فرصتی فراهم آورد تا بخت و اقبال با برخی جوانان علاقمند به هنر دوبله یار باشد و بتوانند در این آزمون تصویری که بیش از ۷۰ میلیون امکان دیدن شان را دارند قابلیت های حنجره شان را به گوش داوران و مخاطبان برسانند.
به بهانه اهمیت تولید برنامه‌هایی با موضوع دوبله در صدا و سیما نشستی با حضور عوامل «جادوی صدا» که اردیبهشت ماه از شبکه سوم سیما پخش شد برگزار کردیم که در بخش اول نشست درباره چگونگی ساختار، سیاست ها، زمان پخش و تاثیرگذاری این برنامه صحبت شد تا رسیدیم به آقای برنده مسابقه که برایمان توضیح داد از طریق دوستانش متوجه چنین مسابقه ای شده و چون ساکن اصفهان است مجبور بود چندباری به تهران سفر کند ولی در نهایت خوشبختانه تلاش هایش نتیجه داد و توانست نظر هیات داوران را به خود جلب کند.
در بخش دوم این نشست بیشتر به فضای پشت صحنه، بازخوردها و حواشی این برنامه پرداختیم؛ اینکه بعد از پخش فینال چه واکنش هایی از سوی مردم و هم قطاران برنده دیده شد و چه عواملی در موفقیت های این چنینی تاثیرگذار خواهد بود. عوامل پشت صحنه هم به ذکر نکاتی درباره بازار کساد دوبلورها و به نکته جالبی درباره ستاره سازی در عرصه صدا اشاره کردند. تجربه همنشین شدن جوانان نوظهور در کنار پیشکسوتان دوبله از دیگر مواردی بود که حسین حسینخانی تهیه کننده، احمد حسینخانی طراح برنامه و کارگردان، افشین زی نوری مجری و میلاد فتوحی برنده مسابقه مطرح کردند و در این بخش می خوانید:
* آقای فتوحی، معمولا حضور در چنین جمع های باعث بوجود آمدن رفاقت هایی بین شرکت کنندگان می شود که غالبا ماندگار است. برای شرکت کنندگان این مسابقه شرایط چطور بود؟
میلاد فتوحی: ما هم چنین رفاقتی را تجربه کردیم. همان روز اول گروه تلگرامی راه انداختیم و همه شرکت کننده ها هم عضو شدیم. آن روزها این ارتباط خیلی بیشتر بود اما به مراتب فاصله ها بیشتر شد ولی کماکان با هم در ارتباطیم. این اتفاق برای همه ما تجربه تازه ای بود و استرس ها و نگرانی های مان مثل هم بود و از این نظر وجه مشترک داشتیم.
* با وجه رقابتی ماجرا چگونه کنار آمدید؟ به هر حال در مسابقه علی رغم هر رفاقتی هیچکس از حذف خودش خوشحال نمی شود.
فتوحی: یک سری از دوستان از حذف ناراحت می شدند و بازخوردهایش را به ما هم منتقل می کردند اما انصافا برخی شرکت کننده ها انصاف را کنار گذاشته بودند. بعضا حرف هایی می شنیدم که خیلی جالب نبود. میلاد فتوحی را مگر چه کسی می شناخت یا کدام یک از داوران یا عوامل تولید من را قبل از این مسابقه دیده بودند و می شناختند؟ اما مسابقه است و شاید برخی قضاوت ها نتیجه همان استرس ها و رقابت ها باشد ولی اینکه برخی دوستان می گفتند ناداوری شده به نظرم کمی بی انصاف بودند.
حسین حسینخانی: ما ۱۸ برنامه با ۵۴ شرکت کننده داشتیم که بین این ها پشتکار میلاد واقعا مثال زدنی بود و همه نسبت به برخی رفتارهایش واکنش مثبت داشتند. آنچه در یک چنین شرایطی خود را نشان می دهد فراتر از آن چیزی است که بیننده می بیند ولی مجموع همه این ها با هم است که در برنده شدن شرکت کننده تاثیر می گذارد. به عنوان مثال چند شرکت کننده داشتیم که در مراحل پایین از دور مساقه خارج شده بودند. این افراد از همان روز اول وقتی فراخوانده می شدند قبل از اینکه برنامه تمام شود هوای رفتن می کردند و مدام می پرسیدند پس کی کار تمام می شود؟ ولی فتوحی چنین برخوردی نداشت و همیشه پای ثابت کار بود. یا فیلم می دید یا متن می خواند یا با داوران و عوامل تبادل نظر می کرد و همه جوره پیگیر بود تا کوچکترین فرصت ها را هم از دست ندهد در صورتی که بعد از هر ضبط بلیت داشت و باید به اصفهان برمی گشت ولی رفتارش اصلا نشان نمی داد که بعد خداحافظی با ما چه مسیری را باید تا خانه طی کند.
* آقای فتوحی چندبار در این مدت به تهران سفر کردید؟
فتوحی: چهار بار به تهران آمدم و البته گاهی هم روزهای خارج از مسابقه خودم یکی دو روز تهران می ماندم چون دوست داشتم مسابقه شرکت کننده های دیگر را ببینم. ولی مهم اینکه رابطه بین ما هنوز دوستانه است. علی رغم اینکه برخی شان دلخوری هایی در فضای مجازی مطرح می کنند اما با هم خوبیم.
* از آنجا که از کلمه کپی زیاد در جامعه ما استفاده می شود اگرچه می تواند صحت نداشته باشد اما درباره شما هم واکنش های زیادی مبنی بر شباهت صدای شما به کیکاووس یاکیده مطرح شد. چقدر از این صحبت ها به گوش خودتان رسید و چه پاسخی می تواند برای این افراد قانع کننده باشد؟
فتوحی: بله خودم زیاد شنیدم و در عین حال موافق این نظرات نیستم چون فکر می کنم صدایم متفاوت از آقای یاکیده است. البته من از آنجا که علاقمند به کار ایشان بودم برای مدتی زیاد کارهایشان را می شنیدم و ممکن است ناخودآگاه لحن و تکنیکی که بعضی وقت ها استفاده می کنم صدایم را به ایشان نزدیک کرده باشد اما جنس صدای من هیچ ارتباطی به صدای ایشان ندارد و معمولا این اتفاق در دکلمه خودش را نشان می دهد.
* البته شاید منظورشان این است که صدای شما تداعی کننده صدای ایشان است و واژه کپی به غلط استفاده شده باشد.
افشین زی نوری: اگر کسی خیلی خوب مثل صدای دیگری حرف بزند می گویند چقدر خوب توانسته کپی کند اگر هم بد بگوید که می گویند این دیگر کیست که انقدر بد تقلید کرده است. شاید آقای فتوحی به دلیل زیاد شنیدن کارهای آقای یاکیده به لحاظ آکسان گذاری به وی نزدیک شده باشد اما به نظر من تفاوت ها زیاد است. من به عنوان یک گوینده که سال هاست کیکاووس یاکیده را می شناسم اصلا چنین برداشتی نکردم.
* چون شما گوش تان گوش یک کارشناس است و ظرافت ها را در یک صدا تشخیص می دهید اما عوام چنین گوشی ندارند.
زی نوری: بله همینطور است و خوشبختانه میلاد از آن آدم هایی است که به قابلیت هایش آگاه است و دوست دارد خودش باشد که حتما با کسب تجربه این ذهنیت ها هم برطرف می شود.
فتوحی: به نظر خودم اصلا خوب نیست و همه تلاشم را می کنم تا از این قضاوت ها فاصله بگیرم. آقای یاکیده از دوبلورهای مورد علاقه خیلی هاست و خطرناک است که من بخواهم چنین کاری کنم. اگر بخواهم در این حرفه بمانم حتما از این شباهت ها فاصله می گیرم تا فتوحی باشم.
* اعتماد به نفس چقدر در پیشبرد اهداف تان کمک کرد؟
فتوحی: بسیار زیاد. کسی می تواند در این مسابقات و این حوزه موفق شود که مدیریت بحران و استرس داشته باشد. بودند دوستانی که با وجود استعداد و لیاقت بالا به خاطر استرس حذف شدند. شاید همین مساله پیش بینی ها را تغییر داد و در فینال اتفاق دیگری افتاد.
* قرار گرفتن در چنین موقعیتی چه حسی داشت؟ اینکه مثلا یک داور پیش چشم میلیون ها مخاطب اعم از دوستان و خانواده تان به شما بگوید این بخش را به بدترین شکل ممکن اجرا کردید.
فتوحی: من پشت صحنه دراین باره خیلی صحبت کردم و قرار بود در یک آیتم پخش شود که متاسفانه حذف شد چون فرصت پخش نداشتیم. حس خیلی عجیبی است چون چند عامل دست به دست هم می دهند که هیچ تعریفی نمی توان برایش قائل بود. شرایط مسابقه با استودیو خیلی متفاوت است. حضور استادانی برجسته که نظراتشان برای تو مهم است و ممکن است انتقادات سنگینی به تو داشته باشند استرس آور است و شرایط را سخت تر می کرد چون می بینی که در جا با رای شان ۲ نفر حذف می شدند و یک نفر بالا می آمد. از طرفی دوبله زنده فشار مضاعفی برما وارد می کرد. همه چیز بی تکرار بود و فقط یکبار فرصت داشتی خودت را محک بزنی بنابراین جای هیچ اشتباهی وجود نداشت.
خیلی از داوران مثلا برای تپق نمره کم می کردند در صورتی که در استودیو ممکن است این اتفاق بیفتد اما با تکرار همه چیز درست شود. به هر حال نمی شد استرس نداشت. کامنت های زیادی داشتم که نوشته بودند اگر ما بودیم از تو بهتر اجرا می کردیم اما تا کسی در این شرایط قرار نگیرد نمی تواند درک کند. این مسابقه برایم خیلی مهم بود. برای افرادی مثل من که عاشق اینکار هستیم و دوست داشتیم استادان این عرصه را حتی از نزدیک ببینیم فرصتی فراهم شد که در کنارشان یاد بگیریم و ۱۶ سکانس نزدشان دوبله کنیم و از نظرات شان استفاده کنیم. این هم حس خوشایندی بود که در لحظه لحظه مسابقه تجربه اش کردیم.
زی نوری: این مسابقه نشان داد دوبله آنقدر ها هم که برخی فکر می کنند کار سهل و آسانی نیست. به قول منوچهر اسماعیلی باید از خون و جانت مایه بگذاری.
* برای اثبات فتوحی بودن و برقرار ماندن مهمترین عامل بازار کار است. امروز دوبله چقدر می تواند برای این جوانان بازار ایجاد کند؟
احمد حسینخانی: توانایی ما در دنیا بی رقیب است اما رفتاری که با این پتانسیل ها داریم اصلا حرفه ای نیست. ما این روزها با انیمیشن می توانیم بهترین استفاده ها را از صداهای دوبله داشته باشیم اما متاسفانه اصلا انیمیشنی اکران نمی شود. طی این مدت هیچ اثر پویانمایی موفقی در دنیا نبوده که آن را روی پرده سینمای ایران ببینیم حتی تلویزیون هم در یکی دو سال اخیر نسبت به گذشته کمتر فیلم و انیمیشن خارجی دوبله می کند. سال هاست با ورود صداگذاری سر صحنه دیگر به سینمای رئال هم کلا امیدی نداریم. شبکه نمایش خانگی هم با شرایط اقتصادی موجود چنین هزینه ای نخواهد کرد. نمی دانم چگونه می توان به بازار دوبله رونق داد. با این شیوه ای که ما پیش گرفتیم دیگر در عرصه صدا ستاره سازی نخواهیم داشت چون هیچ شرایطی موجود نیست که دوبلورهای جوان بتوانند با صحبت کردن جای بزرگان سینمای دنیا در ذهن مخاطب خاطره ساز شوند.
* در سری جدید اگر تصمیم به تولید داشتید فکر می کنید چه المان هایی را می توان در این برنامه گنجاند؟
احمد حسینخانی: انصافا «جادوی صدا» حرکت خوبی در برنامه سازی بود و دل مان می خواهد سری بعدی از این هم متفاوت تر و تاثیرگذارتر باشد. ایده هایی داریم که واقعا اگر اجرا شود برای طیف بیشتری از مخاطبان جالب خواهد بود. یکی از این ایده ها زنده بودن مسابقه است. دل مان می خواهد کمی هم به فضای سینمایی نزدیک شویم و خیلی باشکوه تر برگزار کنیم.
زی نوری: به نظر من اگر قرار باشد این برنامه ادامه دار باشد بهتر است که به صورت زنده روی آنتن برود چون مخاطب همان لحظه نفس به نفسِ شرکت کننده پیش می رود و تب و تاب خوشایندی را شاهد خواهیم بود. ضمن اینکه این نوع برگزاری به الگوی جهانی مسابقات استعدادیابی هم نزدیک تر است. من شخصا برنامه زنده را بیشتر از کارهای تولیدی دوست دارم. در برنامه زنده همه چیز درست سر جایش قرار می گیرد تا اجرا به بهترین شکل انجام شود و چون ناهماهنگی های برنامه تولیدی را ندارد انرژی خوبی می تواند منتقل کند.
* در جمع بندی حرف و سخنانی که تا اینجا مطرح شد اگر ناگفته ای باقی مانده است، می شنویم.
حسین حسینخانی: تمام انگیزه و هدف ما احترام به مخاطب بود. تا جاییکه در توان داشتیم از هیچ تلاشی برای این هدف کوتاهی نکردیم. نمی دانم چقدر موفق بودیم اما این برنامه در همه ابعادش برای اولین بار بود که اتفاق می افتاد و طبیعتا کاستی هایی داشتیم. از امیر صدرایی مدیر تولید مسابقه «جادوی صدا» تشکر می کنم که کمال همکاری را برای بهتر شدن این برنامه با ما داشت.
زی نوری: من هم از همه کسانی که حمایت کردند تا این برنامه برای مخاطبانش به بهترین شکل نمایش داده شود تشکر می کنم. هم تیم تولید و هم همکارانم در عرصه دوبلاژ دلسوزانه و شبانه روزی پای کار بودند. این برنامه برای اولین اتفاق افتاد و خدارا شکر که مورد اقبال عموم قرار گرفت و اگر ادامه دار باشد می دانیم که باید قدم های محکمتری برداریم.
احمد حسینخانی: از مدیر شبکه سه و مدیر گروه اجتماعی ناصر کریمان و مدیران دیگر که کمک های شان باعث دلگرمی ما بود تشکر می کنم. از حسن طرازنده مدیر واحد دوبلاژ سیما، عباس مطمئن زاده مشاور کار و پسرش حسین که در طراحی سوال ها کمک مان کردند نیز کمال تشکر را دارم.
ادامه دارد...